گرایش مکرون به سعودی؛ فرصت‌طلبی فرانسه برای پر کردن خلأ ترامپ در منطقه
دکتر «هادی دولت‌آبادی»، عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران با اشاره به اظهارات رئیس‌جمهور فرانسه مبنی بر اینکه عربستان هم باید بخشی از مذاکرات با ایران باشد، خاطرنشان کرد: «بعد از به قدرت رسیدن جو بایدن تغییر رویکردی در اظهارات برخی اروپایی‌ها و به ویژه فرانسوی‌ها داشتیم و پیروزی بایدن تأثیر بسیار زیادی بر نزدیک شدن مجدد روابط و مواضع آمریکا و اروپا به هم داشته است.» وی با یادآوری اینکه از یک‌سو آمریکا و اروپا به هم نزدیک می‌شوند و از سوی دیگر آمریکا از اعراب دور می‌شود، افزود: «با دوری آمریکا از اعراب در زمان حضور اوباما در کاخ سفید، خلأ قدرتی را در منطقۀ غرب آسیا داشتیم. آن زمان فرانسه توانست از این خلأ قدرت به خوبی استفاده کند و بهرۀ اقتصادی و راهبردی سرشاری هم از این حضور در منطقه غرب آسیا و خلیج‌فارس بُرد.»
این استاد گروه مطالعات فرانسه دانشگاه تهران با بیان اینکه به نظر می‌رسد تاریخ را تکرار شده می‌بینیم، گفت: «دیگر آمریکای ترامپی که قرارداد چندین ده میلیارد دلاری با عربستان بست و به کشورهای عرب خلیج‌فارس نزدیک بود، وجود ندارد و آن‌ها می‌خواهند این خلأ را به شکلی پر کنند. پر شدن خلأ می‌تواند توسط فرانسه‌ای باشد که همواره می‌خواهد خود را به عنوان قدرت بین‌المللی مطرح کند.» دکتر دولت‌آبادی با اشاره به اینکه فرانسه بعد از جنگ جهانی دوم به شکلی از باشگاه بزرگان دنیا خارج شده بود، ادامه داد: «این کشور توانست با ژنرال «دوگل»، کرسی را در شورای امنیت به دست بیاورد و حق وتو داشته باشد، اما به دلیل نداشتن شرایط و امکانات مالی و لجستیکی که بتواند به آن کمک کند چندان نتوانسته در صحنۀ بین‌الملل خودی نشان دهد؛ بنابراین در معدود پرونده‌هایی که فرانسه می‌تواند در آن‌ها حرفی برای گفتن داشته باشد، محکم جلو می‌آید و سعی می‌کند از آن بیشترین بهره‌برداری را داشته باشد.»
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: «فرانسه به این دلیل به عنوان پلیس بد مذاکرات منتهی به برجام شناخته شد که بخش اعظم مذاکرات میان وزرای خارجه ایران و آمریکا شکل گرفته بود و این برای وزرای دیگر به ویژه فرانسه بسیار گران تمام شد. این مسئله به خاطر حضور فرانسه در اتحادیه اروپا و اینکه تحریم‌های سازمان ملل و اروپایی، با رأی مثبت فرانسه علیه ایران تنظیم و تصویب شده بود به فرانسه در رابطه با این پرونده خاص جایگاه ویژه‌ای می‌داد تا بتواند نظر خود را اعمال کند.» وی با بیان اینکه پرونده‌های زیادی هست که فرانسه در آن‌ها قابلیت عرض‌اندام چندانی ندارد، اما در رابطه با این پرونده توانست تحرکاتی داشته باشد.»
دکتر دولت‌آبادی با بیان اینکه فرانسه با میانجی‌گری میان ایران و آمریکا در دورۀ ترامپ تروریست می‌توانست جایگاه خود را در عرصۀ بین‌المللی به دست بیاورد، اما در آن به نتیجه نرسید و دیگر زمینه‌ای برای ایفای این نقش وجود ندارد، گفت: «لغو دائم و یا موقت فروش هواپیما به امارات علامتی بود که بایدن به غرب آسیا و کشورهای عرب آن نشان داد تا گفته باشد آن دوره‌ای که ترامپ در آن هوای اعراب را داشت، تمام شد و آمریکای جدید، آمریکایی نیست که بتوانید بر حمایت‌هایش حساب کنید.» وی ادامه داد: «فرانسه با تلاش برای پر کردن جای آمریکا و شرایطی که ایجاد کرده، چراغ سبزی به کشورهای عرب نشان می‌دهد که اگر می‌خواهند پاریس دوبارۀ نقش پلیس بد را ایفا کند، آن‌ها هم باید درباره قراردادها و خریدها قول‌هایی بدهند که در این صورت فرانسه می‌تواند به نفع آن‌ها کار کند.»
دکتر دولت‌آبادی با بیان اینکه منطقه خلیج‌فارس و غرب آسیا از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۰ در افق اولین اولویت سیاست خارجی فرانسه بود و چندین پایگاه نظامی در این منطقه دارد، افزود: «مکرون می‌خواهد دوباره این منطقه را به عنوان یکی از مناطق با اولویت حضور راهبردی حفظ کند؛ چون تصور می‌کند می‌تواند خلأ دموکرات‌های آمریکایی را در این منطقه پُر کند و به عنوان مثال اگر قرارداد فروش جنگنده‌های آمریکایی به امارات تعلیق می‌شود، فرانسه به راحتی جنگنده‌های خود را می‌فروشد و این برای اقتصاد فرانسه که صادرکننده سلاح است، می‌تواند مفید باشد.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :