راهبرد جدید آمریکا در سوریه
راهبرد جدید آمریکا در سوریه
«حسن هانی‌زاده»، کارشناس مسائل غرب آسیا اظهار داشت: «تاکنون بیشترین تجهیزات نظامی ارتش آمریکا از گذرگاه الولید عراق راهی شرق فرات و سپس منطقۀ کردنشین حسکه سوریه شده‌اند.» به گفتۀ این کارشناس، نقل و انتقال نیروهای آمریکایی از منطقه القائم، گذرگاه الولید و پایگاه عین الأسد عراق به شرق سوریه به دلیل احتمال اجرایی شدن مصوبۀ سال گذشتۀ (سال ۱۳۹۹) پارلمان عراق و نیز افزایش آسیب‌پذیری نیروهای آمریکایی در شمال و غرب عراق صورت گرفته است.
وی تأکید کرد: «برآیند گزارش‌ها نشان می‌دهد حضور نیروهای آمریکا در منطقۀ کردنشین شرق سوریه موسوم به الجزیره در چارچوب تقویت حزب دموکراتیک سوریه و تجزیۀ بخشی از شرق این کشور است.» هانی‌زاده با اشاره به اینکه منطقۀ الجزیره سوریه شامل ۳ استان دیرالزور، قامشلی و حسکه است، ادامه داد: «دو استان قامشلی و حسکه به دلیل وجود جمعیت بالای کردهای سوریه و استان دیرالزور به دلیل وجود چاه‌های نفتی به شدت مورد توجه آمریکا قرار دارند.» این کارشناس با بیان اینکه احتمالاً پارلمان عراق طی ۳ ماه آینده و پس از آغاز به کار و تشکیل یک دولت وحدت ملی تحت فشار جریان‌های سیاسی و فراکسیون‌های شیعه ناچار است مصوبۀ پارلمان سابق را برای اخراج نیروهای آمریکایی از خاک این کشور عملیاتی کند، توضیح داد: «طبیعی است اگر نیروهای آمریکایی در برابر ارادۀ ملت عراق و اجرایی شدن مصوبۀ پارلمان سابق ایستادگی کنند یک تقابل جدی بین نیروهای مردمی و ارتش آمریکا در مناطق شمال و غرب عراق و نیز مناطق فرات میانه صورت خواهد گرفت.»
هانی‌زاده تأکید کرد: «لذا این جابهجایی یک اقدام پیشگیرانه تلقی می‌شود تا آمریکا بتواند از آسیب‌پذیری نیروهای خود در مناطق مختلف عراق جلو‌گیری کند.» این کارشناس با بیان اینکه موضوع دیگر نزدیک شدن دیدگاه نیروهای حزب دموکراتیک سوریه، قسد به آمریکا است، افزود: «این نیروها اخیراً تحت نظارت تفنگداران دریایی آمریکا در شرق فرات، از مناطق اِدلب در شمال غرب سوریه به منطقه کردنشین حسکه منتقل شده‌اند. گفته می‌شود سناریوی پیش رو این است که نیروهای حزب دموکراتیک سوریه با آمریکا به این تفاهم رسیده‌اند که در مقابل تشکیل یک اقلیم خود مختار کردنشین در قامشلی و حسکه، زمینۀ حضور رژیم صهیونیستی در شرق فرات را فراهم کنند.»
وی تأکید کرد: «تشکیل این اقلیم خود مختار راه را برای شکل‌گیری احتمالی یک کردستان بزرگ در شمال عراق و شرق سوریه هموار خواهد ساخت و این امر می‌تواند به تدریج و در بلند مدت حوزۀ نفوذ رژیم صهیونیستی در اقلیم کردستان و شرق دجله را گسترش دهد.» وی با تأکید بر این موضوع که دولت سوریه شدیداً نسبت به تحرکات آمریکا در مناطق الجزیره، قامشلی و حسکه حساس شده گفت: «اگر این سناریو عملیاتی شود قطعاً به مرور راه برای جدایی مناطق شرقی سوریه از پیکره دولت مرکزی این کشور هموار خواهد شد.»
سکوت سازمان ملل در قبال طرح آمریکا برای کوچک‌سازی کشورهای غرب آسیا
کارشناس مسائل غرب آسیا دربارۀ واکنش‌ها نسبت به این اقدام آمریکا نیز گفت: «متأسفانه سازمان ملل، اتحادیه عرب و نهادهای بین‌المللی نسبت به توطئۀ مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی برای تجزیۀ سوریه سکوت اختیار کرده‌اند و این امر نشان می‌دهد که طرح آمریکا ناظر بر کوچک‌سازی کشورهای غرب آسیا عملاً کلید خورده است.» وی با بیان اینکه از سوی دیگر نیروهای ترکیه همچنان بخش مهمی از خاک استان اِدلب در شمال‌غرب سوریه را اشغال کرده‌اند تا مانع برقراری رابطه میان کردهای سوریه و کردهای ترکیه شوند، افزود: «ترکیه نیز نسبت به تحرکات ارتش آمریکا در مناطق شرق فرات سوریه حساس شده زیرا هرگونه تغییر در ژئوپلیتیک منطقه که متضمن تقویت حضور کردهای سوریه باشد خطر بالقوه‌‌ای برای ساختار اجتماعی و سیاسی ترکیه تلقی می‌شود.»
هانی‌زاده در پاسخ به این پرسش که آیا بازیگرانی مانند روسیه و جمهوری اسلامی ایران اجازه خواهند داد که آمریکا در تغییر نقشۀ جغرافیایی و ساختار سیاسی و جمعیتی سوریه آزادانه عمل کند، توضیح داد: «به طور طبیعی هرگونه تغییری در ژئوپلیتیک منطقه چه در سوریه و چه در جنوب قفقاز با واکنش کشورهایی مانند ایران، روسیه و احتمالاً چین مواجه خواهد شد؛ زیرا طرح کوچک‌سازی کشورهای منطقه به مفهوم تسلط ساده و آسان آمریکا بر بخشی از شرق و غرب آسیا خواهد بود. بر اساس این طرح، آمریکا تلاش دارد تا از رهگذر تجزیۀ کشورهای منطقه، مدیریت کشورهای تازه تأسیس را به برخی کشورهای هم پیمان خود در منطقه واگذار کند. این طرح در دورۀ «جرج بوش پدر»، رئیس‌جمهوری اسبق آمریکا تحت عنوان خاورمیانه بزرگ در دستور کار قرار گرفت اما اکنون تیم جو بایدن به دلیل افزایش هزینه‌های ناشی از حضور نظامی آمریکا در غرب آسیا این طرح را دوباره مورد توجه قرار داده است.»
این کارشناس در نهایت دربارۀ پیامدهای اجرای چنین طرحی گفت: «در صورت عملیاتی شدن این طرح، نقش رژیم صهیونیستی برای حضور فیزیکی در منطقه افزایش خواهد یافت؛ به ویژه اینکه اکنون رژیم صهیونیستی در اقلیم کردستان عراق، آذربایجان، بحرین و امارات حضوری کاملاً پررنگ دارد تا در زمان مناسب نقش نیابتی خود را در منطقه ایفا کند.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :