نقش بازیگران خارجی در کودتای سودان
نقش بازیگران خارجی در کودتای سودان
«امیر موسوی بدر»، تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به بازداشت خانگی نخست‌وزیر سودان توسط نظامیان و همچنین بازداشت گستردۀ وزیران کابینۀ او خاطرنشان کرد: «بعد از کودتا علیه عمرالبشیر، نظامیان سودان توافقنامه‌ای با گروه‌های سیاسی امضاء کردند که بر اساس آن شورای عالی انتقالی نظامی و هیأت دولت تشکیل شد. بر اساس این توافقنامه قرار بود پس از طی دو سال نظامیان ریاست شورای عالی انقلاب را که اکنون به ریاست عبدالفتاح البرهان فعالیت می‌کند، به غیرنظامیان تحویل دهند.»
وی با بیان اینکه قرار بود تحویل قدرت به غیرنظامیان ماه آینده صورت گیرد، ادامه داد: «به نظر می‌رسد اکنون نظامیان مایل به تحویل قدرت نیستند؛ یک ماه پیش کودتایی ساختگی انجام دادند و اکنون نیز شاهد شورشی در شرق سودان هستیم که با هماهنگی نظامیان صورت گرفته است.» این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: «در شرایطی که صادرات نفت سودان جنوبی از طریق شرق سودان انجام می‌شود، این مسیرها توسط قبایل این منطقه و با هماهنگی نظامیان بسته شده تا دولت غیرنظامی سودان به ریاست «عبدالله حمدوک»، نخست‌وزیر به طور کلی فلج شود.»
آمریکا حامی و هماهنگ‌کننده کودتا
موسوی با بیان اینکه به نظر می‌رسد آمریکا حامی و هماهنگ کنندۀ این کودتا است، افزود: «نظامیان سودان کاملاً مطیع دستورات آمریکا هستند و این کودتا زمانی انجام شد که نماینده آمریکا در شرق آفریقا در خارطوم حضور داشت. ضمن اینکه ما شاهد عادی سازی روابط سودان با رژیم صهیونیستی بودیم و دیدار برهان با نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی در واقع بیعتی بود که نظامیان برای بقا و ادامۀ اقتدارشان در دولت سودان با آمریکا و رژیم صهیونیستی انجام دادند.» وی ضمن تشریح روند کودتای صورت گرفته در سودان، گفت: «در حال حاضر نخست‌وزیر حبس شده و تعداد زیادی از وزرا و اعضای غیرنظامی در شورای عالی نظامی هم بازداشت شده‌اند. این مسئله نشان می‌دهد آن‌ها در حال انجام کودتایی سفید هستند و البرهان نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد از طریق همکاری و گفت‌وگو با احزاب سیاسی سودان، مرحله انتقالی جدیدی برای برگزاری انتخاباتی در آینده شکل داده است تا از آن طریق قدرت را به غیرنظامیان تحویل دهد.»
موسوی اضافه کرد: «به نظر می‌رسد ما در این کودتا شاهد دخالت‌های عربستان سعودی و امارات هم هستیم؛ چرا که کودتایی که علیه بشیر انجام شد با هماهنگی این کشورها صورت گرفت و نظامیانی که در قدرت حضور دارند، اکنون و پیش از این کاملاً با عربستان و امارات روابط نزدیکی داشتند و هماهنگ عمل کرده‌اند. خصوصاً «محمد حمدان دقلو حمیدتی»، معاون البرهان، روابط نزدیکی با عربستان و امارات دارد. ضمن اینکه نقش «طه عثمان»، رئیس دفتر پیشین بشیر را که مقیم عربستان و مشاور پادشاه این کشور است، باید در نظر گرفت.» این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به اعتصاب مدنی و سراسری کارکنان وزارتخانه‌ها و نهادهای عمومی سودان در مخالفت با اقدامات ارتش و همچنین کشته شدن سه نفر و زخمی شدن بیش از ۸۰ نفر در درگیری‌های پس از وقوع کودتای نظامی گفت: «گروه‌های سیاسی مخالف نظامیان به اعتراضات خود ادامه می‌دهند. با اینکه به نظر می‌رسد نظامیان می‌توانند تا مدتی مقتدرانه تسلط خود را حفظ کنند، اما بعید است بتوانند به طور کامل بر شرایط مسلط شوند؛ مگر اینکه بتوانند در اولین فرصت به توافق سیاسی جدیدی با احزاب دست یابند.»
موسوی ضمن اشاره به مخالفت سودان با عضویت ناظر رژیم صهیونیستی در اتحادیه آفریقا و برخی ابراز نگرانی‌ها از سوی مقامات این رژیم نسبت به عادی سازی روابط با صهیونیست‌ها، افزود: «وقتی سودان غیرنظامی پیشنهاد رد عضویت رژیم صهیونیستی در اتحادیه آفریقا را تأیید کرد، این اختلافات میان نظامیان و دولت غیر نظامی آغاز شد. به هر حال احزاب سودان مخالف سازش‌کاری نظامیان این کشور هستند و شاهد اعتراضات آن‌ها بودیم.»
مخالفت نظامیان سودان با تشکیل دولت انتقالی
وی به منافع رژیم صهیونیستی در نفوذ و اعمال قدرت در آفریقا و اتحادیه آن اشاره کرد و ادامه داد: «نظامیان بیشتر مایل به تشکیل پارلمان موقت بودند، چرا که می‌دانند اگر پارلمان تشکیل شود با سازش مخالف خواهد بود. یکی از بندهای توافق احزاب سیاسی با نظامیان سودان در مرحله انتقالی تشکیل یک مجلس انتقالی بود، اما دو سال است که نظامیان از تشکیل آن جلوگیری کرده‌اند، به این دلیل که با تشکیل آن افکار عمومی و بدنۀ مردمی سودان وارد مجلس می‌شود و با تشکیل جناح اکثریت و انجام قانون‌گذاری، دولت موظف است تابع مجلس شود؛ به همین دلیل در این روند کارشکنی کردند.» رایزن فرهنگی پیشین ایران در سودان گفت: «به نظر می‌رسد اکنون نظامیان در سودان می‌خواهند تکلیف برخی مسائل را یکسره کنند؛ هم سازش با رژیم صهیونیستی را جلو ببرند و هم تسلط کامل بر مسائل داخلی و دولت داشته باشند. با این تحولات محور آمریکا، رژیم صهیونیستی، امارات و عربستان سعودی به طور کامل بر قدرت در سودان و مواضع سیاست خارجی این کشور تسلط پیدا می‌کند.»
موسوی با اشاره به واکنش‌های جهانی نسبت به کودتا در سودان، تهدید به تشدید تحریم‌ها علیه این کشور و همچنین مواضع به شدت انتقادی اتحادیه آفریقا علیه کودتا در این قاره و اعلام تعلیق عضویت خارطوم در اتحادیه آفریقا و تاثیر آن بر بازگشت روندهای سیاسی و دموکراتیک به سودان تأکید کرد: «متأسفانه این اقدامات چندان تأثیرگذار نیست.» وی افزود: «این اتحادیه و کشورها تنها این کودتا را محکوم می‌کنند و خواستار پیگیری روندهای سیاسی و دموکراتیک می‌شوند، اما نمی‌توانند اقدام مؤثری انجام دهند. خصوصاً اینکه با توجه به هماهنگی نظامیان با آمریکا نمی‌توان انتظار ایفای نقشی از سوی سایر قدرت‌ها در منطقه آفریقا را داشت.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :